Özlem SARSIN
Ege Bölgesi Sanayi Odası’nın (EBSO) 2022 yılı üretimden satış performanslarına göre belirlediği Ege’nin en büyük 100 firması sıralamasında STAR Rafineri, TÜPRAŞ ve PETKİM ilk sırayı paylaştı. İlk üçü; İzmir Demir Çelik, Abalıoğlu Yağ Sanayi, Philip Morris, Kocaer Çelik, Abalıoğlu Lezita, Ravago Petrokimya ve JTI Tütün firmaları takip etti.
Ege Bölgesi Sanayi Odası tarafından 41 yıldır yapılan 100 büyük sanayi kuruluşu anket çalışmasını açıklayan EBSO Yönetim Kurulu Başkanı Ender Yorgancılar, aynı zamanda Türkiye ve Dünya ekonomisinde yaşanan gelişmeler ve beklentiler hakkında görüşlerini dile getirdi.
“Dış ticaret fazlası veren bir il konumundayız”
Anket sonuçlarını değerlendiren Ender Yorgancılar, ankete katılan 100 büyük firmanın 94’ünün kâr bildirdiğini, 54 tanesinin Ar-Ge yaptığını ve 30’unun yabancı sermayeli olduğunu belirtti.
Firmaların yüzde 95’inin ihracat yaptığını belirten Yorgancılar sözlerine şu şekilde devam etti: “İhracat fazlası veren bir haldeyiz, cari açık vermiyoruz bu hepimizin başarısı.” Temel göstergelerde cari ve reel değişim oranlarına bakıldığında 2021-2022 sadece borçlarında bir artış olduğunu gözlemlediklerini söyleyen Yorgancılar, “Bilanço karlarında, öz kaynaklarda artış var. Satış performanslarına baktığımızda üretimden satışlarda bir önceki yıla göre yüzde 148, net satışlar yüzde 151, diğer satışlar da yüzde 182 artmış. Üretimin net satışlar içindeki payı da yüzde 90,3 olarak gerçekleşti.
Sektör bazlı değerlendirirsek bölgemizin genel dokusuna baktığınızda 100 büyük firmanın üretimden satışlarının %86,5’i kimya ve plastik, gıda ile demirçelik-metal-döküm sanayide yoğunlaşmış. Bu sektörler bizde ön planda. Dış ticaret performanslarına baktığımızda ihracatları yüzde 20 arttı, ithalatı da 8 oranın azaldı. Tamamen dış ticaret fazlası veren bir il konumundayız.”
”Sanayi alanı bulmakta zorlanıyoruz”
İzmir’de en büyük sıkıntılardan birinin de sanayi alanı olmaması olarak açıklayan Yorgancılar, “Bakanımıza da söyledim, bize yer bulacaksınız sanayiyi büyüteceğiz, işsizliği azaltacağız. 1 milyon metrekare otomotiv sektörü yer istiyor, mermerciler OSB için yer istiyor, matbaa sektörü 900 dönüm yer istiyor, madenciler, geri dönüşüm sektörü 1 milyon metrekareye yakın yer istiyor, gıdacılar 7-8 milyon metre kare yer istiyor. Bunları alt alta koyduğumuz zaman 10 milyon metrekarelik sanayi yeri lazım. Bize bu sağlanır ise bunun karşılığı yatırıma dönecek, bunun karşılığı üretime dönecek” dedi.
Firmaların mücadelesi umut veriyor
Pandemi süreciyle birlikte başlayan ve hem Türkiye’de hem de dünya pazarında üreticilerin karşılaştığı zorluklara değinen Yorgancılar, “Bu zorluklara rağmen Türk sanayicisinin dinamik ve zorluklarla mücadele etme gücünü göstermesi çok büyük umut vermektedir” dedi.
Yorgancılar’ın konuşmasından öne çıkan başlıklar
-Türkiye’de seçimler geride kaldı ve bunda sonra icraat zamanı. Herkes yeni hükümetimizin, yeni ekonomik programımızın açıklanmasını bekliyor”
-2022 yılı zor geçti, 2023 ondan farklı olmayacak. Artık eskisi gibi önümüzü rahatça görebileceğimiz bir dünya yok.
-Türkiye’de yapılan ArGe harcamasının %48’i yabancı sermayeli firmalara ait. Aslında Türkiye’de Ar-Ge değil, Ür-Ge yapılıyor. Bu ikisini karıştırmamak gerekiyor.
-Ülke döviz rezervlerindeki yetersizliğe bağlı olarak, yavaş veya hızlı kur artışlarının gerçekleşmesi olasılığı, ekonomide gerekli yapısal dönüşüme yönelik önlemlerin yavaş ilerlemesi, yeni ekonomi yönetimi ile belirsizlik ve öngörülemezliğe karşı önlem alınması gerekiyor.
-Türkiye ekonomisinin iki temel ihtiyacı güven ve istikrardır. Yetkin ekonomi yönetimi ve güçlü ekonomik program ve finansal istikrarı sağlayacak yapısal önlemler de istikrarı sağlayacaktır.
