Merkez Bankası’nın yeni yönetimi, geçen hazirandan bu yana politika faizini yüzde 8.5’ten yüzde 35’e yükseltip dün olduğu gibi TL mevduat payının artırılması ve sadeleşmeye yönelik yeni adımlar atsa da döviz piyasasına müdahaleleri nedeniyle tartışma konusu olmaya devam ediyor.
(Emre Alkin)
‘30 LİRA’ VURGUSU
Merkez Bankası’nın faiz kararını, Türkiye-İsrail gerginliğine de atıf yaparak yorumlayan Prof. Dr. Emre Alkin, şöyle konuştu:
“Olay netleşene kadar herhangi bir elle tutulur yabancı sermayenin Türkiye’ye teveccüh göstereceğini zannetmiyorum. Döviz kurlarının altındaki ateş yanmaya devam edecek. Merkez Bankası da kur korumalı mevduata (KKM) olan ilginin azalmasını sağlamak amacıyla arka kapıdan döviz satma işlemlerine devam edecek. Bir önceki yönetim enflasyon çıkmasın diye döviz satıyordu, şimdiki yönetim millet KKM’ye gitmesin diye döviz satıyor. Tuhaf bir şey oldu.”
(Orhan Ökmen)
Aynı şekilde, satışların gerekçesinin enflasyondan KKM’nin çözülmesine evrildiğini ifade eden Sesmir Başkanı Orhan Ökmen de şuna dikkat çekti: “Her iki gerekçenin ürettiği kısa ve uzun vadeli dezavantajlar siyasal yönden beklenen avantajların oldukça üzerinde.”
(Uğur Civelek)
Cumhuriyet’in soruların yanıtlayan ve KKM’nin azaltılmak istendiğini anımsatan ekonomist Uğur Civelek, “dalgalı kur politikası” denmesine karşın dövizin kontrol altında tutulduğunu, operasyon biçiminin de değişmediğini kaydetti. Civelek, “Sert dalgalanmayı engellemeye çalışıyorlar. Bu olmasa dolar 30 liranın çok üstüne çıkardı” dedi.
Öte yandan Merkez Bankası’nın dün açıkladığı kararlara göre TL nakdi krediler üzerinden yüzde 30 menkul kıymet tesisi uygulamasına son verildi. Bu düzenleme bankalarca satın alınan reel kesimin ihraç ettiği menkul değerler için de geçerli. Bunun yanında Merkez standart TL mevduatın toplam mevduat içindeki payını artırmaya yönelik aylık TL payı artış hedefinin gerçek kişiler için yüzde 2.5’ten yüzde 3.5’e yükseltti.
Merkez’le ilgili bu tartışmalar sürerken mali piyasalar haftanın son gününde yine dalgalandı. Dolar/TL yeni tarihi zirve olan 28.1750’de güne başlarken artan küresel jeopolitik risklerin Türkiye’ye etkisi yakından takip ediliyor. Dolar/TL anlık işlemlerde 28.35’e kadar çıkarken günü 28.20 seviyesinde tamamladı.
BİST’TE ARTIŞ VAR
Borsa İstanbul (BİST) ise geçen haftanın en hareketli piyasası oldu. Dün en düşük 7 bin 501 puanı gören BİST 100 Endeksi, günü yüzde 0.6, haftayı ise yüzde 2.6 artışla tamamladı.
